Voor ondernemers die overwegen hun bedrijf van eigenaar te laten wisselen, kan een management buy-out (MBO) een aantrekkelijke optie zijn. Bij een MBO neemt het zittende managementteam een deel of het gehele bedrijf over van de huidige eigenaar. Deze overnamestrategie biedt niet alleen kansen voor de continuïteit van de onderneming, maar stelt ook het management in staat om een directe aandeelhoudersrol op zich te nemen. In dit artikel verkennen we de belangrijkste aspecten van een MBO, inclusief het proces, de financieringsopties en de aandachtspunten voor ondernemers.

Wat is een management buy-out?

Een management buy-out is een overname waarbij het bestaande managementteam het eigendom van de onderneming overneemt van de huidige eigenaar. Vaak gebeurt dit wanneer de eigenaar met pensioen gaat, het bedrijf wil herstructureren of wanneer een extern verkoopproces niet de gewenste resultaten oplevert. Het zittende management kent de onderneming doorgaans door en door, wat de overgang soepeler kan laten verlopen. Daarbij blijft de bestaande bedrijfscultuur intact, wat stabiliteit biedt aan medewerkers, klanten en leveranciers.

Hoewel een MBO voordelen biedt, zijn er ook risico’s. De overstap van manager naar aandeelhouder vraagt om een andere mindset en nieuwe verantwoordelijkheden. Daarnaast kan de financiering van de overname een uitdaging zijn, zeker wanneer het management niet over voldoende eigen middelen beschikt.

De voordelen van een MBO

Een van de grootste voordelen van een MBO is de kennis die het management al bezit over het bedrijf. Deze voorkennis zorgt voor een vlotte overgang, aangezien de nieuwe eigenaren vertrouwd zijn met de bedrijfsprocessen, klantrelaties en interne cultuur. Dit kan bijdragen aan de continuïteit en stabiliteit van de organisatie. Daarnaast kan een MBO bijdragen aan een sterkere betrokkenheid van het management. Met het vooruitzicht op eigenaarschap kan het management extra gemotiveerd zijn om de onderneming succesvol voort te zetten. De belangen van het management en de onderneming worden meer met elkaar verweven, wat kan leiden tot een hogere inzet en focus op lange termijn groei. Ook kan een MBO een efficiënte overnamevorm zijn, omdat het management al vertrouwd is met de bedrijfsvoering, kan het due diligence-proces sneller verlopen. Daarnaast verloopt de integratie van het ‘nieuwe’ management soepeler, aangezien er feitelijk geen nieuwe partij aan boord komt.

Uitdagingen bij een MBO

Ondanks de voordelen kent een MBO ook verschillende uitdagingen. De grootste uitdaging is vaak de financiering. Niet elk managementteam beschikt over voldoende kapitaal om de overname zelfstandig te financieren. Daarom wordt vaak gebruik gemaakt van externe financiering, zoals bankleningen, private equity of vendor loans. De verkoper kan bijvoorbeeld een deel van de koopprijs als lening verstrekken, wat het voor het management makkelijker maakt om de transactie rond te krijgen.

Een ander aandachtspunt is de veranderde rol van het management. Van operationeel leidinggevenden veranderen zij in strategische eigenaren. Dat vraagt om een andere aanpak, vooral als het gaat om risicomanagement en besluitvorming. Waar beslissingen voorheen in samenspraak met de eigenaar werden genomen, rust de eindverantwoordelijkheid nu volledig bij het management.

Daarnaast kunnen onderhandelingen over de overnameprijs de relatie tussen eigenaar en management onder druk zetten. Het management is enerzijds geïnteresseerd in een gunstige koopprijs, terwijl de verkoper streeft naar een maximale waarde voor zijn aandelen. Hierin ligt een belangrijke rol voor adviseurs die kunnen bemiddelen en een eerlijke waardering kunnen vaststellen.

Het MBO-proces in stappen

Financieringsopties

Een MBO kan worden gefinancierd met een combinatie van eigen vermogen en vreemd vermogen. Het management brengt vaak eigen kapitaal in, aangevuld met externe financiering via bijvoorbeeld banken. Ook kan de verkoper bereid zijn om een deel van de koopprijs als lening te verstrekken.

Een alternatieve financieringsvorm is de leveraged buy-out (LBO), waarbij een groot deel van de overname wordt gefinancierd met vreemd vermogen. De cashflow van het bedrijf dient dan als onderpand voor de lening. Deze methode brengt echter meer risico met zich mee, omdat de schuldverplichtingen zwaar kunnen drukken op de liquiditeitspositie van het bedrijf.

Conclusie

Een management buy-out kan voor zowel ondernemers als managementteams een interessante overnamestrategie zijn. Voor de ondernemer biedt het een gecontroleerde exit met behoud van continuïteit. Voor het managementteam biedt het de kans om eigenaar te worden van een bedrijf dat zij al goed kennen. De kennis en betrokkenheid van het management kunnen een positieve invloed hebben op de continuïteit van de onderneming, mits zij beschikken over voldoende financiële middelen en strategisch inzicht.

Toch is een MBO geen eenvoudige transactie. De financiering, de veranderende rol van het management en de onderhandelingsdynamiek kunnen voor uitdagingen zorgen. Een gedegen voorbereiding, realistische waardering en adequate begeleiding zijn cruciaal om een MBO succesvol te laten verlopen.

Waarom Hoek en Blok de juiste partner is

Hoek en Blok beschikt over ruime ervaring in het begeleiden van management buy-outs. Onze adviseurs ondersteunen zowel verkopers als managementteams bij iedere stap van het proces: van waardering en financiering tot juridische structurering en onderhandeling. Dankzij onze geïntegreerde aanpak zorgen wij ervoor dat beide partijen met een helder plan en vertrouwen het MBO-proces doorlopen.

Met onze sectorkennis en uitgebreide expertise op het gebied van M&A, zijn wij de ideale partner voor ondernemers die de stap naar een management buy-out overwegen. We begeleiden niet alleen de transactie zelf, maar zorgen er ook voor dat het managementteam goed voorbereid de nieuwe rol van aandeelhouder kan vervullen.